Zaburzenie obsesyjno – kompulsyjne (OCD)
Charakteryzuje się uporczywymi obsesjami (natrętne, powracające myśli lub obrazy) i kompulsjami (przymusowe, powtarzalne zachowania), które zajmują pacjentom czas i wywołują znaczący poziom stresu lub pogorszenie funkcjonowania. Mimo chwilowego efektu uwolnienia od napięcia i lęku, myśli i zachowania natrętne są uważane za nieprzyjemne. Osoby z OCD zdają sobie sprawę z irracjonalności swoich myśli i kompulsji, jednak z powodu lęku są one zmuszone do wykonywania określonych czynności. Często starają się również unikać obsesji, wystrzegając się sytuacji lub obiektów, które mogą je wywołać.
Najczęściej myśli obsesyjne są związane z obawami przed zachorowaniem, zakażeniem, pobrudzeniem się albo zranieniem czy skrzywdzeniem drugiej osoby, złamaniam przepisów prawa, nieadekwatnym zachowaniem się bądź powiedzeniem czegoś niewłaściwego. Mogą być to również natrętne myśli lub wyobrażenia o treści seksualnej, bluźnierczej lub obscenicznej. Niekiedy występują również ciągłe wątpliwości o kwestie związane z bezpieczeństwem, prawidłowym wypełnieniem obowiązków czy zgubieniem rzeczy.
Natrętne zachowania najczęściej dotyczą przymusowego mycia się, czyszczenia, sprawdzania (wyłączenia gazu, światła czy zamknięcia drzwi,), gromadzenia i zbierania rzeczy, selekcjonowania, układania w stereotypowy sposób, ciągłego dopytywania się, upewniania, liczenia.
Terapia poznawczo-behawioralna jest jedynym rodzajem terapii o udokumentowanej skuteczności w OCD.
